3356-voorbereiding

 Helaas, geen tijd om mijn indigoplantjes te knippen en te experimenteren met bladeren en zout. Wel tijd om met de jongste kleindochter op de fiets te gaan. Het was koud hier en er was geen zon. Als voorbereiding voor mijn verjaardagsfeestje heb ik in de tuin kroepoek en emping gebakken. Tja, nu ruiken mijn haren en kleren naar deze lekkernijen. Nog even wat groente klein snijden en dan kan het feest beginnen…

3355-pandan

 In de Aziatische keuken worden de bladeren van pandan gebruikt om aroma’s toe te voegen. Toen ik bij de toko verse bladeren tegenkwam moest ik ze kopen. Ik herinner me nog al die mandjes in winkels en auto’s met gedroogde geurende pandanbladeren in Indonesië (foto rechtsonder). Dat wil ik ook! Nu liggen er buiten geknipte blaadjes te drogen. O, en misschien ga ik er ook mee verven.

3354-voorbereiding

 

Ook deze dag was onverwachts gevuld met kindertjes en niet met opruimen en voorbereiden voor mijn verjaardagsfeestje op zaterdag. Ik heb nog steeds de hoop dat ik deze week iets aan indigoverven kan doen. Heb daarvoor al shibori toegepast op witte katoenen batist. Twee kleine lapjes heb ik overgehouden om met de bladeren van de Japanse indigo te verven. De oogst daarvan is eigenlijk al mislukt. Er hebben maar een paar plantjes de slakkenplaag overleefd. Ik weet nog niet of ik volgend jaar weer ga zaaien.

3353-denim

 Vandaag moest ik onverwachts naar een begrafenis in Den Haag; een neefje van mijn vader was overleden. Omdat ik veel te vroeg was (geen files) kon ik nog even naar het strand bij Kijkduin voor een Latte. Ik kon zien hoeveel last de strandtenten hadden van de afgelopen storm. Op de terugweg kwam ik helaas wél in een stilstaande file terecht. Gelukkig had ik mijn denim onderzettertjesproject bij me. Kon ik weer wat steekjes zetten. In de zomer kwam dit project langs op internet. Alleen doe ik iets fout, het resultaat is niet zoals ik gedacht had. Toch maar eens op mijn computer kijken of ik de handleiding nog ergens heb.

3352-ecoprint3

 

Wat een kleurstof zit er toch in de afrikaantjes! Zoals verwacht deden de garens het niet zo goed bij het stomen. Alleen de wol had wat kleur Ik had drie lagen gerold. Eerst de oranje bloemblaadjes, dan de pieonrozen en dan de reeds gebruikte bladeren uit Indonesië. De laatste stof was een soort vitrage van linnen. Alle stoffen zijn in sojamelk geweekt. Anderhalf uur stomen gaf dit resultaat. Beetje heftig hoor. Qua compositie en kleur. Misschien dat ik nog effen stof ga kleuren met afrikaantjes. Wordt vervolgd. Ik heb alle stoffen gestreken maar nog niet gewassen.

3351-ecoprint2

 Voordat het weer zou gaan regenen heb ik nog gespeeld met de bloemetjes die ik had meegenomen uit Bali. Deze afrikaantjes werden gebruikt op het strand waar mijn dochter haar huwelijksaanzoek kreeg. Ook de bladeren van de mangoboom en andere bomen heb ik opnieuw gebruikt. Als je goed kijkt zie je de spikkeltjes hiervan op de afdruk terug. Een gedroogd restje pioenrozen maakte het af. Opgerold op een ijzeren roestige staaf met wat garens ertussen. Ik had deze nauwelijks in de aluin geweekt, had ze ook niet gewassen. Te gehaast. Resultaat morgen…

3350-ecoprint

 Op mijn vakantie had ik af en toe wat bladeren opgeraapt. Aan de vorm te zien waren het bladeren van een mangoboom, maar zeker wist ik het niet. Ook twee puntige blaadjes gingen mee in de rugzak. Op mijn to-do lijst stond nog steeds ‘ecoprint met een dekentje ijzersulfaat’. Ik had vorig jaar een bundeltje stof voorbereid. Een zijden en een zelfgevulde wollen sjaal, kon niet meer herinneren of ze in aluin zijn geweest. Dat moet wel. Ook had ik een lapje katoenen molton uit mijn ouders erfenis in de ijzersulfaat gegooid. Kijk hierboven, dat is het oranje lapje. Gisteravond moest het dan gebeuren. Alles klaargezet in de tuin, eerst het bundeltje maken. Ik heb ook nog bladeren van de Cotinus, de roos, de acer en de blaasjesboom gebruikt. Helaas was de molton niet breed genoeg. En dan anderhalf uur stomen. Ik geef toe, er zat teveel water in, dus mijn bundeltje is een beetje nat geworden. 

Het leukste blijft het openmaken van het bundeltje. Wat een mooie puntjesafdruk maken de bladeren uit Indonesië! Misschien ga ik de bladeren nog een keer gebruiken. 

3349-terugblik1

 Van mijn dochter kreeg ik nog actiefoto’s. Had veel meer willen tekenen en aquarelleren. Maar ik ga in mijn waterverfboek gewoon nog wat iconische foto’s natekenen. Dat is deel van het nagenieten. Niet alleen heb ik heel veel foto’s om te bekijken, ik heb ook wat geluid opgenomen en filmpjes gemaakt. Ik heb nog wat dagen die ik wil beschrijven in mijn dagboek en ik heb mijn souveniertjes om naar te kijken en aan te ruiken. Hoezo uitrusten?

3348-bloemensouvenir

 Deze gehamerde bloemen heb ik als souveniertje meegenomen uit Java en Bali. In het midden heb ik twee afrikaantjes uit elkaar getrokken. De bloemen waren van het strand waar het huwelijksaanzoek plaatsvond. De twee bladeren zijn het enige wat overbleef van de chempaka’s, geurende bloemen, die onze chauffeur voor ons gekocht had. 

Weet nog niet wat ik ga doen met de gehamerde stof. 

3347-IndonesiaHouse

Met mijn vriendin was ik gisteren nog even naar Amsterdam gegaan voor een bezoek aan een verlengde textieltentoonstelling over Verwevenheid, verbindingen tussen het gewone en de kunst. Of zoiets. Ik werd helemaal verliefd op het werk van Savitri Sasongko. Zij verft met natuurlijke materialen en gebruikt de melatibloem (Indische jasmijn) bij haar ecoprints. Schitterend! 

De curator Aminudin TH Sinegar (foto midden)?liep met ons mee, vertelde honderduit en maakte constant foto’s van ons, voor de kunstenaars zei hij. Nou, dan kan ik ook niet achterblijven. Op de eerste en derde verdieping hingen andere kunstenaars, waaronder (natuurlijk) Sabine Bolk (midden boven). Schitterend ook het batikwerk van Victor Mi Membraku uit Nieuw -Guinea. Er is op dat eiland geen batik-historie. Hij maakt daarom zijn eigen werk, geïnspireerd door het leven daar. Eten en vis zijn terugkerende motieven. Ze mogen daar trots op hem zijn. Foto’s midden links en rechts. 

 Achteraf gingen we nog een hapje eten onder de parasol in de miezer. Zag ook een hondenuitlater op de fiets. En nu heb ik zin om zélf iets te maken.

3346-JavaBali17

 Tja. De vakantie is voorbij. Terwijl er nog geen koffers komen op band 14 kan ik dit verhaal schrijven. De reis duurde lang. Heel lang. Af en toe geslapen. Op Jakarta airport had ik een flesje water met wat schijfjes limoen, sinaasappel en citroen gekocht. Aï, uiteindelijk beviel dit watertje me niet helemaal en ik heb maar weinig van de maaltijden kunnen eten. Het ontbijt van de laatste Turkish Airlines heb ik wel gegeten, behalve iets met olijven. Gek. Ik kan wél ‘s ochtends nasi goreng eten maar niet Turks. 

Haha, ik heb net de verkeerde tas van de band gehaald. Gelukkig kwam de eigenaar me ‘verlossen’. Het woord ‘tolol’ heb ik deze reis niet gehoord, maar nu moet ik het voor mezelf gebruiken. 

Mijn lief staat al buiten te wachten, maar hij moet nog even geduld hebben.

Leuk, dat jullie allemaal hebben meegelezen. Bedankt ook voor de reacties. Nu de foto’s ordenen en mijn verhaal afschrijven in mijn journal. Bovendien ben ik uit mijn batikshirt gescheurd. Zin in een douche!

3345-JavaBali16

 Laatste dag. Van de stress verschillende sloffen aan. Nog even gezwommen (twee keer). Eindje gelopen en in een heeeeel luxe restaurant/beach club terechtgekomen (Luna)

Als afscheid een barbecue van een kok die in meerdere villa’s kookt. Nu nog even op stap met de kleindochters. 

3344-JavaBali15

 Had vanochtend nog tijd om te zwemmen. Na elk baantje een bloemetje op de kant gelegd. Hoefde ik niet te tellen. Vijf bloemetjes waren het, moest me daarna weer haasten voor het ontbijt. Daarna gingen de dames op pad voor massage en acrylnagels. Ik had een Balinese massage, dacht dat viel wel mee. Nou, ik begon nog net niet te huilen. Help!! Ik kraakte van alle kanten, helaas niet mijn rug, maar wel mijn tenen en hand. Overal olie op ons lijf, van top tot teen! Kleindochter N. en ik lagen op een kamer, en we kregen de slappe lach. Wat een rare onderbroek moesten we aan. Maar het kwam allemaal goed uiteindelijk. Daarna gingen wij tweetjes lopen naar het strand. We hadden de verkeerde weg!! Alleen dure winkeltjes, maar wel met airco. Wel een leuk winkeltje waar ze alleen maar kleren met natuurlijk geverfde stoffen verkochten. Er stonden flesjes met de kleuren. Maar ze hadden ook bijvoorbeeld lichtgroen door verf van mangoblad en indigo te mengen. Gelukkig kon ik later nog wat geld pinnen. Uiteindelijk slaagde kleindochter voor een zonnig jurkje op een pop-up marktje vlakbij het strand. Om 16:00 zouden schoonzoon en jongste kleindochter weer gaan surfen. De rest was er ook. Ik ben gaan zitten op de rand van het strand. De rest was weer naar dat marktje toe. Ik heb geprobeerd de surfers te ontdekken. Dat viel niet mee; het waren er veel! Kleindochter N. kwam naast me zitten maar ging later op het strand zitten. Ik ging wat tekenen… Toen het donker werd hebben we een paar panden verderop gegeten en gedronken. Via een Grabtaxi waren we snel weer in de villa. Vannacht worden R. en N. opgehaald voor een wandeling naar mount Batur. Weinig nachtrust voor hen.

3343-JavaBali14

 Weer een volle dag. Na een ‘healthy breakfast’ gingen we eerst richting Ubud. De chauffeur had al een heel plannetje uitgedacht. Het regende onderweg, en ik had een klein dutje gedaan. Eerst naar een Barongdans in een tempel. Daarna naar een zilversmid; tien minuutjes werden al gauw een half uur. Daarna naar een echte tempel, waar we allemaal een sarong omkregen en schoonzoon zelfs een hoofddeksel op moest. Ik wist niet dat in de hindoeïstische cultuur steen heiliger was dan hout. Je ziet trouwens overal dat er restauraties uitgevoerd werden aan tempels en beelden. Toen was het tijd voor een of ander park (ja, weer toegang betalen). Je kon er schommelen hoog boven de ‘afgrond’, eventueel in een jurk met een lange sleep. Dan werd de gemaakte foto een stuk dramatischer. Oudste en jongste kleindochter gingen voor de skyline.., soort kabelbaan in twee delen, heen en terug. Je kon nog door het hele park lopen maar we hadden honger! De chauffeur ging moeite voor ons doen; hij had een plekje kunnen regelen, achterin. Zó lief. Ik ging voor de saté ayam met als toetje pisang goreng met ijs. Het werd een van de duurste etentjes, haha. Wel iets minder dan Europese prijzen. Gezien de tijd, die sneller ging dan we dachten besloten we de waterval over te slaan en te gaan voor mijn uitje. Ik wilde naar de Gallery van Threads of life in Ubud. Ik keek mijn ogen uit en ik heb geanimeerd met de mevrouw van de winkel gesproken over batik, indigo, shibori en weven. Natuurlijk had ik mijn zelfgemaakte batikjurk aan (veel te warm in dit klimaat, haha) om over te praten (lees: pochen). Zó leuk, oudste kleindochter droeg deze reis ook drie zelfgemaakte kledingstukken! Tja, toen ‘kregen‘ we nog een uurtje de tijd om te shoppen in Ubud. Ach, de oude markt is er niet meer, nu staat er een modern gebouw vol met winkeltjes. De charme is er wel een beetje van af. En het is druk in Ubud, heel druk! We moesten om 18:00 klaar staan bij het paleis, dan zou de chauffeur ons ophalen. Nou, dat had hij niet gehaald door het verkeer. Door het verkeer hebben we er drie uur over gedaan. We hebben gezongen, gesproken over Bali. Over het leven en we hebben gewacht. We hadden zelfs al stiekem een bestelling voor een restaurant dichtbij onze villa klaargemaakt. Helaas was die dus al dicht. Plan B? Voor mij, eerst een kopje thee en dan een douche. Heerlijk. Volgens mij hoorde ik nog ergens vuurwerk. Maar ook ik ga lekker slapen. Kleindochter3 ligt al lekker te ronken. 

Sorry, heb per ongeluk één foto twee keer gebruikt. De mevrouw van de Gallery laat zien hoe je de door mij gekochte doek draagt. Vrouwen over hun schouder, mannen dubbelgevouwen op hun hoofd. Ik kon gelukkig in euro’s betalen. Ik had nog veel meer willen kopen, maar heb me ingehouden. 

3342-JavaBali13

 Deze woensdag stond er veel op het menu. Omdat ik te vroeg wakker was heb ik nog even gezwommen in het zwembad. Eerst naar de rijstvelden in de buurt. We kregen een proeverijtje van allerlei thee en koffie. Op de menulijst stond er ook bij waar de thee goed voor was of waar de koffie naar smaakte. Twintig soorten! De beroemdste koffie was natuurlijk kopi luwak, koffie gemaakt van door een luwak (soort kat) uitgepoepte koffiebonen. Iedereen heeft het geprobeerd! Best lekker. De gewone Bali koffie is juist heel sterk. Ik kon er nog wat schilderen. Een impressie van het rijstveld. Daarna ging het naar een geheime locatie op Kedungu-beach, waar een picknick plaats zou vinden, zie de foto met de kussens onder een tentzeil. Kort ervoor had R. een huwelijksaanzoek gedaan aan S. Daar waren we niet bij, maar als een volleerde paparazzi heb ik vanachter een bosje een paar (onscherpe) foto’s gemaakt. Haha. De meisjes hadden snel iets van batik aangetrokken. Het werd een feest, zó leuk! Ja, ze heeft ja gezegd! We hebben ook genoten van de wilde zee. Toen was er toch nog tijd voor de rijstvelden in Tabanan, UNESCO erfgoed. Nou, daar ging het weer op en af, kleine workout zullen we maar zeggen. Wel mooi allemaal, hoewel er een klein drupje regen viel. Daarna zijn we door Tabanan naar Tanah Lot gereden. Daar heb ik heilig water ontvangen. Nee, niet om kinderen te krijgen, gewoon voor het geluk en zo. De chauffeur heeft ons afgezet bij een restaurantje bij onze villa in de buurt. Er zijn weer nieuwe plannen gemaakt voor zaterdag en zondag. 

3341-JavaBali12

 

We zijn eindelijk in Bali. Moesten er wel vroeg uit, maar de reis ging prima. Even nog een misverstand met de taxi die ons kwam ophalen, maar dochterlief heeft uiteindelijk alles mooi geregeld. Het was bewolkt toen we aankwamen, maar hoe noordelijker we kwamen hoe zonniger het werd. De tocht naar de Villa duurde best lang. Het verkeer staat constant vast. De villa had een kamer teveel, maar die sluiten ze gewoon af. We moeten eerst een keuze maken. Daarna konden we een taxi regelen, de chauffeur is meteen beschikbaar als gids. Hij ziet ons wel zitten geloof ik. Om half vijf hadden de jongste vier een surfles geboekt in Canggu. Eerst wat eten en dan op het strand! Nou, ik heb me wel vermaakt hoor. Heb wat getekend, en het was heerlijk zo in de wind langs het strand. Alleen het zand krijg je met moeite van je lijf af, haha. 

3340-JavaBali11

 Zoals toch wel verwacht konden we vanochtend niet inchecken op onze vlucht naar Bali. Er vloog niet eens een vliegtuig die kant op, op dat tijdstip. Plan B: weer terug naar het hotel, dochterlief kon een nacht boeken en een vlucht voor morgen 8:10. Ook konden we op ons gemak zwemmen en chillen. Vakantie, dus. Er kwam zelfs een vlinder op mijn been zitten. Ook had ik tijd om wat te tekenen. Moet nog iets verzinnen… heb geen puntenslijper bij me, maar wel potloden. We zijn vroeg gaan eten bij een restaurant in de buurt. All you can eat op zijn Indonesisch. Hilarisch! En zóveel keus, van spaghetti via dim Sum, sushi, traditioneel Indonesisch, Japans (ramen) en modern Europees. We mochten twee soorten soep kiezen (in één pan, geniaal), je mocht erin gooien wat je wilde. De bovenste helft was pittige kippensoep. Nou, die was écht pittig. De andere was zoutiger dan ik gewend ben. Maar met die groente was het verrukkelijk. Beetje witte rijst erbij en een half gekookt eitje. Later nog wat nasi liwet gehaald, witte rijst gekookt in kokosmelk. Als toetje wat lekkers en een kopje thee. Dat was ‘all I can eat’. Mijn schoonzoon heeft nog lekker zitten smikkelen van wat hij op de grill had gegooid. Nog een spelletje Skyjo en de dag is weer voorbij. Morgen weer vroeg op. 

O ja. Omdat het Indonesische reisbureau failliet was gegaan, bleek onze geboekte villa in Sanur ook niet beschikbaar. Dankzij onze reisagent konden we een villa boeken in Canggu, aan de westkust. We zullen het zien. Eerst maar eens vliegen.

3339-JavaBali10

 Zo, weer een dag achter de rug, vol belevenissen. We hebben de trein gepakt van Solo Balapan naar Madiun. Nee, niet eerste klas maar tweede klas. Dan zit je wat krapper, en de stoelrichting was achteruit, heen én terug. Dochterlief had de boeking al in Nederland gedaan. Zó gemakkelijk. Trouwens, in Indonesië werken ze met gezichtsherkenning, je kunt dan zó doorlopen. Je moet wel een uur van tevoren aanwezig zijn. Toen we in Madiun uitstapten was het midden op de dag en het was bloedheet!! 34-35 graden. Had de hele middag problemen met mijn iPhone maar ook met de Lumix (digitale camera). Ze werden echt warm. Net op het belangrijkste moment zei de iPhone dat’ie te warm was. De Lumix wil al twee dagen niet inzoomen, ook jammer. Mijn oudste dochter en ik zijn hier in 2013 ook geweest. Wat een verschil met nu! De straten en stoepen zijn gemaakt en opgeknapt. Overal bloemen en tafels en stoelen met regenvaste parasols, gekleurde bollen naast geverfde lantarenpalen. Er hingen lampions in de bomen, die gaven ‘s avonds gekleurd licht. Er stonden beelden en andere kunstwerken. De tennisbaan was verdwenen en er stonden heel nieuwe gebouwen. Hotel Merdeka was nog hetzelfde, kantor pos (postkantoor) was vernieuwd. Overal pinautomaten, soms in rijen van vier! Trouwens in Yogyakarta zagen we langs de weg pinautomaten die je kunt bedienen vanuit je auto of zittend op een motor. Een soort drive-in! Ik heb de kinderen gewezen op het geboortehuis van hun opa, dat nu van de militairen was. Op de terugweg naar het station heb ik er toch even letterlijk stilgestaan. Soort afscheid. Even twijfelde ik of ik de militair van dienst zou aanspreken, maar de anderen waren al verder gelopen. Laat maar, soedah. Maar mijn grootste nieuwsgierigheid ging toch uit naar het in 2013 al vervallen sterfhuis van mijn opa. We zagen het al van de verte, er stond een groot dicht hek omheen. Jammer. Ok, dan maar naar de Alun alun, een soort plein met de moskee. In 2013 was ik er niet geweest, en mijn pa vertelde altijd over zijn bezoekjes aan de ijssalon als kind met zijn pa. Groot was mijn verbazing toen ik zag dat aan de zijkant het sterfhuis gewoon te bereiken was. Ik was er als eerste bij natuurlijk. Er zat geen dak meer op. Veilig om erdoorheen te lopen. De muren leken nog in orde. De familie die er in 2013 leefde was er niet meer. Naast dit gebouw stonden wat bamboe vertrekken, waar jongelui aan het drinken waren. Het hele terrein leek in gebruik te zijn voor buitenfeesten. We hebben niemand gesproken en zijn door de ruimtes gelopen. Ik had de foto’s uit 2013 bij me en schoonzoon bevestigde wat ik al vermoedde. De kamer waar mijn opa Coors gestorven was, was gevonden. Op dát moment kwam er een zwarte vlinder, landde bijna op het opengeslagen boekje met de foto’s en vloog de kamer in. Mijn dochter dacht meteen: hij wijst ons de weg. 

Via de alun alun zijn we naar een bekend restaurant geweest. Een man wilde zijn restaurant aanbevelen, kregen we gratis nasi goreng, maar de helft van ons zat al binnen. Jammer voor hem. Hij zou ons met de auto brengen… 

Op de terugweg naar de trein ging het al schemeren en we zijn nog even naar de kali (rivier) gelopen waar mijn pa heeft leren zwemmen als driejarige. 

De dag eindigde met een spelletje Skyjo en de mededeling dat het reisbureau Bali Beyond failliet was. We hadden onze vliegtickets naar Bali bij hen geboekt. Nou, lekker dan. Morgen gingen we naar Bali, of…?

3338-JavaBali09

 Gisteravond hoorde we dat we niet naar het hotel konden en dat er een ander hotel geboekt was, net iets buiten Solo (lees: Surakarta). Het is de stad waar mijn overgrootmoeder, haar vader en haar man zijn geboren. Wat we tot nu toe gezien hebben is te weinig om een oordeel over te hebben. Maar goed. We begonnen vanochtend met een lekker ontbijtje, daarna gingen we in Yogyakarta naar Kota Gede, naar een zilversmid, fabriekje met winkel. Die werd net geopend en de meisjes konden nog wat uitzoeken voordat we naar Prambanan gingen. Daar heeft onze chauffeur een gids geregeld. We mochten ook in de torens en kregen de hele tijd uitleg. Ik werd nog geïnterviewd door scholieren die Engels leerden. Ook J. moest eraan geloven. Maar ze vonden het allemaal leuk. Ze schrokken alleen dat ze pas 13 was, omdat ze een kop groter was dan zij. De torens beklimmen was een hele uitdaging met mijn knieën, maar het ging zonder kleerscheuren. Poe poe, een extra workout deze week. 

Op naar Solo, via Klaten waar mijn overgrootmoeder- oma Moes- getrouwd is. Het hotel is prima, alleen kan onze balkondeur niet dicht??? Er zijn mieren en muggen. Hmmm. Kleindochter L. en ik hebben er al een paar vermorzeld. We zijn eerst wat gaan eten bij een tentje langs de weg. En daarna doken we het zwembad in. Ik weet niet hoe mensen dat doen hoor, zonder omkleedhokje. Met een kletsnat badpak door een hotel lopen is niet mijn ding. Niet verder vertellen: ik heb gewoon mijn jurk aangedaan en het badpak stiekem uitgedaan om te laten drogen. Daarna ben ik met blote billen op mijn handdoek gaan zitten. Ahum, niemand heeft iets gemerkt hoor. Eerst gingen we met een taxi naar de stad. Maar waar ‘de stad’ is, is moeilijk te zeggen. Er waren geen winkeltjes meer open. Leve Google Maps! We konden een winkel vinden met batik. Ze hebben ons daar zelfs geholpen om een taxi te vinden. Heel lief. Zo leuk ook hoe de oudste kleindochter gaat helpen. Allemaal zijn ze behulpzaam. De taxi (soort Uber) bracht ons naar een restaurant schuin tegenover ons hotel. Er was live muziek. Na een paar liedjes vroeg de zangeres of iemand wilde zingen. Daar ging ze weer, oudste kleindochter, die ook na het eten nog twee liedjes zong met haar zusjes. Ik heb eindelijk ‘es klappa muda’ gedronken. 

Het is geregeld, we kunnen hier twee nachtjes slapen. 

3337-JavaBali08

 

De dag eindigde bij de bekendste ijssalon van Indonesië. Gewoon bij ons hotel in de straat. Hoe bijzonder. Beetje in de file voor de kassa, en dan maar hopen dat je smaak er nog is. Kleindochter J. was zó assertief dat ze een tafeltje kon bemachtigen! Maar goed, de ochtend had ik ‘vrij’. De rest ging een jeepsafari doen bij de Merapi. Die was helaas niet zichtbaar door laaghangende wolken. In plaats daarvan zijn ze door de rivier gecrosst, met de jeep. Ondertussen was ik naar de geldautomaat gewandeld, en ik wilde naar het winkeltje met de oude batiks, dat ik eerder gezien had. Helaas, ik was te vroeg. Een man sprak me aan, en voordat ik het wist, zaten we met zijn tweeën in zo’n brommerbecak. Bil tegen bil. Hahaha. We gingen eerst naar een batikwerkplaats. Daar kreeg ik uitleg over het proces en kon ik gerichte vragen stellen. Ja ja, weet natuurlijk wel een beetje over batik. Heel toevallig kwam ik zo’n batik tegen als die ik pas gekocht had. De jongen kon me precies vertellen hoe dat precies in zijn werk ging. 

Tja, toen heb ik nog maar een klein werkje gekocht. Ernaast was nog een winkeltje met kleding, wayangpoppen en andere nijverheid. Heb daar een klein tasje gekocht en twee tjantings. Als ik zo bezig ben, lijk ik op mijn moeder en ik glimlach daarom. Volgende station was een werkplaats voor wayangpoppen. Superinteressant! Ook daar bleef een werkje aan me plakken, de Tree of life. Heel interessant allemaal. Toen toch maar naar Kota Gede, naar een zilverwerkplaats. Heel interessant vond ik. Ja, je raadt het al: weer bleef er iets plakken. Dat deed mijn moeder, hoor. Toen had ik er genoeg van en liet me terugbrengen. Haha, het gesloten winkeltje was nu wél open. Ben er even binnengewipt. Ze had heel mooie oude batiks, maar te duur voor mijn beurs. Nu ik het verschil weet tussen de batiks uit yogja en Surakarta (Solo) wilde ik ook een batik uit Surakarta. De ondergrond van Yogja is wit, die van Surakarta geel. Gelukkig had ze nog een klein sjaaltje. Op de terugweg naar het hotel weer geld gehaald. Het gaat snel zo. Even uitgerust, een tropenslaapje, heerlijk. En daar waren de kinderen weer. Met L. wat boodschappen gaan doen bij een supermarkt. Gekke broodjes en chips met indomie-smaak. Om half vijf hadden we een kookcursus twee panden verder. Aubergine Balado (is eigenlijk heet, maar wij gebruikten maar een klein pepertje) en Ayam Kemangin, een soort Indonesische basilicum. Weer anders dan de Thaise versie. Het eten was verrukkelijk, zó kruidig. Nog een spelletje Skylo en dan naar de ijssalon…

Inpakken en alles klaarmaken voor bestemming Solo.

Note to self:

- de was is niet allen bijenwas maar er zit iets bij waardoor het geler wordt. Ben vergeten wat.

- batik uit Solo wordt eerst in geel geverfd, daarna motieven

- voorbeeld patronen batik kost 900.000 roepia

- ze gebruiken synthetische verf. Na elk verfbad doe. Ze het in een bepaalde vloeistof (met bubbeltjes). Zodat de kleur beter houdt. Ook kan de kleur veranderen door dit bad.

- als kraakmotief in de achtergrond, dan gebeurt dat door het breken van de was, voor het laatste verfbad

- in de werkplaats werken ze als team aan een doek.

- de mevrouw uit het laatste winkeltje herkende mijn eigen batik tulis (gekocht via Sabine Bolk) dat die uit Lasem kwam. 

3336-JavaBali07

 Gisteravond zijn we nog uit geweest in een café met live- muziek. Heb meteen mijn kleren gewassen; alles rook naar rook. Gelukkig had ik mijn geluidsbescherming bij me. Vanochtend werden we om 10:00 opgehaald voor een tochtje naar de Borobudur. Helaas konden we voor ons zessen geen kaartjes kopen voor een wandeling ín het complex (de trappen op). Alleen buitenom mochten we komen. Heb er toch wat kunnen tekenen en wat kunnen schilderen. Daarna heeft de chauffeur ons naar de Jl. Malioboro gebracht. Hoewel we op zoek waren naar een eetgelegenheid moesten we een Batik tentoonstelling bezoeken van 25 hedendaagse kunstenaars. Ik heb een kleintje gekocht. In 2013 had ik in het kraton ook een werk gekocht. Ik liet de foto met het werk en de maker erop aan de man zien en die zei: die ken ik. Hij was ‘hoger’ in de batikhierarchie. Of hij nog leefde durfde hij niet te zeggen. We hebben wat lekkers gegeten (ik had sup buntut = ossenstaartsoep) en zijn daarna bijna alle batikzaakjes in geweest. Meestal hadden ze achterin of boven een plek voor batik tulis of antieke batiks. Inderdaad, ik zocht de echte! Zelf kon ik een shibori met indigo kopen om een jurkje van te maken. Ha, heb ook een flesje verf gekocht. Eerst maar eens vertalen van wat er op het potje staat! Na 19:00 is de straat alleen nog maar voor de bus, de koetsjes en de brommerriksja’s. En met die laatste gingen we terug naar het hotel. Hilarisch!! Wel veel uitlaatgassen gesnoven. Na een douche heb ik mijn batik jurkje gewassen. Die rook niet meer fris. Helaas was ik vergeten dat de batik nog steeds kleur afgeeft. De bruine verf liep het bad in. Oei. Na een korte wandeling hebben we nog wat gedronken en gegeten. Mijn portie gado gado was erg groot. Bij terugkomst bleek die extra nacht geregeld. Gelukkig maar.

3335-JavaBali06

 Vandaag was een reisdag. Veel te vroeg op, de taxi kwam ons om 05:15 ophalen om ons naar het station te brengen. Toch is er al verkeer, ook veel zonder licht! Het is maar kort rijden, wat een verschil met overdag! De treinreis duurt 7 uur. Omdat we niet konden ontbijten kregen we een ontbijtbox mee (foto midden). Ik had op het station van Bandung al een yoghurtje gekocht, naturel. In de trein bleek dat er in de 125 ml 17 gram suiker zat. Oei, oei. Het hele land zit vol suiker. In de doos zat ook een pakje met ijsthee (inderdaad) mét suiker. Geef mij maar teh tawar (thee zonder suiker) met een vleugje jasmijn. Mmmm, wat ijsklontjes erin, klaar. Ik kon in de trein wel langer slapen dan de 20 minuten die ik heb gedaan, maar ik was zó nieuwsgierig naar de reis, dat ik gewoon wat ben gaan eten om wakker te blijven. Half negen was er vroeg genoeg voor. We zaten per drie in een coupé. Maar veel gelopen heb ik niet vandaag. Trouwens. In de trein was er een ‘footwasher’. Om je voeten te wassen, maar waarom? Heb eindelijk mijn verhaal kunnen schrijven in mijn boekje. Een klein tekeningetje af en toe, of iets geplakt. Zo raakt mijn boekje wel vol. Zag onderweg de witte reigers en twee keer een blauwgeveerde vogel. Mooi.

De taxichauffeur stond al met zijn bordje klaar. En voordat we het wisten kwamen we bij het guesthouse aan. Wat een grappig complex met een zwembadje, aparte kamers en overal trappen en hoekjes. We zijn meteen gaan lopen om een kleinigheidje te eten. Helaas was het restaurant wat we uitgekozen hadden dicht. We zitten in de wijk Prawirotaman, vol met eettentjes en uitgaansgelegenheden. Keuze genoeg, maar soms werken hersencellen niet als het warm is, hihi. Dan maar iets moderners. Daarna zijn we gaan zwemmen; ik niet, te druk. Het complex zit vol Nederlanders. Als de sirene van de moskee afgaat rond half zes houdt de waterval op met stromen. Wow, wat een rust. Behalve dan de zwemgeluiden…

Er is ook nog een probleem om opgelost te worden. Hier denken ze dat we twee nachten blijven. Wij denken dat we drie nachten blijven. We zullen het zien. De chauffeur voor morgen is al geregeld.